mieć kota
  • Spieszczenie notki

    16.12.2023
    16.12.2023

    Szanowni państwo,

    ostatnio w rozmowie z moim przyjacielem użyłem słowa „notki”, mając na myśli słowo „notatki”. Wynikła z tego dyskusja, czy moje określenie to zdrobnienie od określenia notatki, czy jest to skrótowiec. Upieram się przy zdrobnieniu, bo w takim celu właśnie skonstruowałem to wyrażenie. Więc moje pytanie to: Czy notki to zdrobnienie czy skrótowiec od określenia notatki?

    Z wyrazami szacunku,

    Michał

  • Wartość stylistyczna i pochodzenie końcówek mianownika liczby mnogiej rzeczowników męskich

    13.02.2021
    13.02.2021

    Jak to się stało, że w języku polskim wykształciły się aż trzy końcówki liczby mnogiej w rodzaju męskim: (1) osobowe i godnościowe -owie, (2) godnościowe bądź archaizujące -y/-i (zależnie od spółgłoski wygłosowej), wreszcie (3) zwykle deprecjacyjne i/lub nieżywotne -i/-y (zależnie od spółgłoski wygłosowej, z repartycją częściowo odwrotną niż w 2)

    Np. (1) aniołowie (2) anieli (3) anioły – w ost. przypadku akurat bez odcienia deprecjacyjnego.

    Dziękuję za naświetlenie tematu,

    Łukasz

  • Żyć na kocią łapę
    9.10.2017
    9.10.2017
    Zastanawialiśmy sie ostatnio ze znajomymi, skąd wzięło sie powiedzenie żyć na kocią łapę. Wydaje nam się, że wraz ze zmianą obyczajów powiedzenie to wyszło nieco z użycia, czy mamy rację? Czy są sposoby, by to potwierdzić?
  • Anomalie w zakresie zgody rodzajowej

    30.01.2023
    24.01.2023

    Szanowni Państwo!

    Podmioty szeregowe sprawiają problemy szeregowym – nomen omen – użytkownikom języka. Czy „człowiek i regał przewrócili się” jest poprawnie? A „koń i regał” – przewróciły się czy przewrócili się? A „krowy i koń” weszli czy weszły?

    Pozdrawiam serdecznie, z góry dziękując za odpowiedź

  • Gdzie podmiot, gdzie dopełnienie?
    17.03.2020
    17.03.2020
    Szanowni Państwo,
    chciałabym zapytać, czy stwierdzenie kwestie te regulują odrębne przepisy jest poprawne językowo? Czy nie powinno, dla jasności wywodu, być napisane kwestie te są regulowane przez odrębne przepisy? Czy akurat w tym przypadku można założyć, że odbiorca wie, iż tylko przepisy mają moc regulującą, więc zastosowanie strony czynnej i najpierw dopełnienia, później podmiotu, nie przeszkadza w zrozumieniu treści?
    Byłabym bardzo wdzięczna za odpowiedź.
    Z wyrazami szacunku
    NW
  • kawaler orderu i jak witać Bogdana
    19.01.2004
    19.01.2004
    Witam! Mam następujące pytanie: czy kobieta może być kawalerem orderu, czy też obowiązuje w tym względzie inna reguła językowa? Dodatkowo chciałbym zapytać, czy poprawny jest zwrot „Dzień dobry, Bogdan”. Właśnie tak przywitała J. Pieńkowska w jednych z ubiegłorocznych Wiadomości reportera Bogdana Ulkę. Czy nie powinna powiedzieć „Dzień dobry, Bogdanie”?
    Pozdrawiam
    Marek Kuskowski
  • Kto czy co?
    14.03.2018
    14.03.2018
    Szanowni Państwo,
    pamiętam jak przez mgłę rysunkową postać z czasopisma dla dzieci, które czytywałem ponad 40 lat temu. Był to Pimpek, ale nie pamiętam, czy to był zająć, kot czy może pies. Jak powinno brzmieć pytanie: kim był Pimpek czy czym był Pimpek? Teoretycznie: czym, bo był zwierzęciem, ale też zantropomorfizowanym, więc może jednak: kim?
  • maskotka
    26.03.2012
    26.03.2012
    Jak prawidłowo podzielić wyraz maskotka na sylaby. Córka, uczennica klasy pierwszej, dokonała takiego podziału: ma-sko-tka, a pani poprawiła na mas-kot-ka. Ja sama podzieliłabym chyba tak: mas-ko-tka. Czy tylko wersja pani jest prawidłowa? Bardzo proszę o odpowiedź.
  • Miś Colargol

    10.12.2013
    10.12.2013

    Według https://sjp.pwn.pl/ powinno się pisać Miś Uszatek, Miś Colargol czy Małpka Fiki-Miki. Czy wielka litera na początku tych wyrażeń rzeczywiście jest jedyną możliwością? W słowniku nie ma Pieska Reksia i Kota Garfielda, ale w tych przypadkach wolałbym napisać pieska i kota małą literą. A sam Makuszyński pisał o małpce.

  • Nazwy ulic w tytułach
    20.10.2017
    20.10.2017
    Szanowni Państwo,
    reguła [73] nakazuje pisać wielką literą jedynie pierwszy wyraz w tytułach utworów artystycznych. Co jednak z takimi przykładami jak: Ulica Japońskiej Wiśni (wiersz Osieckiej), Ulica Sezamkowa, Łuk Triumfalny (powieść Remarque’a, której tytuł nawiązuje do paryskiej budowli)? Nazwy te same w sobie podchodzą pod regułę [82], z której wynika pisownia wielką literą wszystkich wyrazów. Jak pogodzić tę kolizję?
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego